Ethiek in de zorg
Ethiek gaat over wat het goede is om te doen. In de zorg gaat het bij ethiek over wat goede zorg is. Die zorg kan bijvoorbeeld gericht zijn op zo min mogelijk lijden. Goede zorg hangt samen met wat voor de betrokkenen belangrijk is in een bepaalde situatie. Zo kan een chemokuur lijden opleveren, maar ook kanker genezen of zorgen voor een wat langer leven.
De cruciale rol van de patiënt
In het ethiekbeleid van het Deventer Ziekenhuis staat de patiënt centraal en worden keuzes gemaakt in gesprek met de patiënt (en naasten). De zorgverlener heeft medische kennis van ziektes, risico’s en mogelijkheden. De patiënt heeft kennis van de eigen ervaring, behoeften en wensen.
De kennis van de zorgverlener én patiënt zijn nodig om te bepalen wat goede zorg is in een bepaalde situatie. De zorgverlener moet daarom goed luisteren naar de patiënt en een goede zorgrelatie opbouwen. Daarnaast vindt het Deventer Ziekenhuis veiligheid belangrijk, dat de zorg bewezen effectief is en op tijd wordt gegeven, dat beschikbare middelen en personeel niet worden verspild en dat iedere patiënt dezelfde kwaliteit van zorg krijgt.
Morele dilemma’s van patiënten
Een voorbeeld van een moreel dilemma van een patiënt is het wel of niet meer gereanimeerd willen worden. Als iemands hart stopt met kloppen of als iemand stopt met ademen, proberen zorgverleners het hart of de ademhaling weer op gang te brengen. Dat is reanimatie. Dit is ingrijpend voor het lichaam en zorgt er niet altijd voor dat iemand er beter uitkomt. Bovendien is het niet altijd succesvol. Als een arts u vraagt of u gereanimeerd wil worden, zegt dat niets over de ernst van de situatie. Toch schrikken mensen vaak van deze vraag. Het is goed om hierop voorbereid te zijn.
“Het is lang niet altijd meteen duidelijk wat het goede is om te doen in een bepaalde situatie. Als er twijfel of verwarring is over wat het goede is om te doen, is er sprake van een moreel dilemma.”
Een ander voorbeeld van een moreel dilemma is het wel of niet kiezen voor een behandeling. Een behandeling brengt soms meer schade toe dan het oplevert. Kwaliteit van leven kan belangrijker zijn voor iemand dan een zo lang mogelijk leven.
Meer informatie bij moeilijke beslissingen
Ondersteuning voor patiënten die een moeilijke keuze moeten maken
Als patiënt kunt u in een situatie komen waarin u een moeilijke keuze moet maken of waarin u twijfelt over wat het goede is om te doen. Als informatie alleen niet genoeg is om een beslissing te kunnen maken, kunt u om morele counseling vragen. Morele counseling is ondersteuning bij het verhelderen van wat u belangrijk vindt. Dit kan u helpen om een besluit te nemen waar u zich goed bij voelt. U kunt voor deze ondersteuning bij moeilijke keuzes terecht bij een geestelijk verzorger. De geestelijk verzorger geeft geen advies of oordeel, maar stelt vragen naar uw gedachten, gevoelens, overwegingen, ervaringen en wensen, en naar die van uw naasten. Zo kunt u een weloverwogen beslissing maken en dat kan rust geven.
Morele dilemma’s van zorgverleners
Zorgverleners hebben richtlijnen en protocollen waar ze hun zorg op kunnen baseren. Soms twijfelen zorgverleners over wat het goede is om in een bepaalde situatie te doen. Zij kunnen dan een moreel beraad organiseren. Een moreel beraad is een gesprek tussen verschillende zorgverleners (artsen, verpleegkundigen, andere betrokken zorgverleners). Met de hulp van een gespreksleider nemen zorgverleners de tijd om een situatie van alle kanten te bekijken.