Handchirurgie

De klachten kunnen nogal wisselen bij het carpaal tunnel syndroom. Zo kunt u last hebben van een prikkelend en pijnlijk gevoel in de handpalm en vingers, een gezwollen gevoel in de hand, uitstralende pijn naar de onderarm, elleboog en schouders en vermindering van de kracht van de hand.

De oorzaak is een afgeknelde zenuw in de pols. Vaak beginnen de klachten enkele uren na het naar bed gaan. De patiënten beschrijven dan dat ze hiervan wakker worden en met de hand gaan schudden. Of dat ze even uit bed gaan omdat de klachten hiermee tijdelijk verdwijnen.

In een verder stadium treden de klachten ook overdag op. Vaak komt dit door een bepaalde houding van de hand en pols, zoals bijvoorbeeld bij telefoneren en autorijden. Op de langere duur kunnen ook de spieren die door deze zenuw aangestuurd worden, zichtbaar gaan slinken. Dit valt dan het eerst bij de duimmuis op.

De oorzaak is een afgeknelde zenuw bij de binnenkant van de elleboog. Op de langere duur kunnen ook de spieren die door deze zenuw aangestuurd worden zichtbaar gaan slinken. Het eerst valt dit dan op bij de ruimte tussen duim en wijsvinger. De aandoening komt vaker voor bij mensen die overdag met een sterk gebogen elleboog werken of ’s avonds in die houding slapen.

U beweegt uw vinger met behulp van een buigpees, die zich in een glijkoker bevindt. Bij een trigger finger is de glijkoker plaatselijk ontstoken, meestal bij de basis van een vinger of duim. Hierdoor is de glijkoker plaatselijk verdikt, zodat de buigpees niet meer vrij kan glijden.

De oorzaak van een trigger finger is meestal onduidelijk. De klachten ontstaan soms na een overbelasting van de hand. De aandoening komt wat vaker voor bij mensen met reuma, jicht en suikerziekte.

Bij een skiduim is de binnenzijde van dit gewricht pijnlijk en gezwollen. Soms heeft u minder knijpkracht.

Zoals de naam suggereert, komt dit nog wel eens voor bij het skiën. Men valt op een gestrekte duim, waarbij een skistok de duim naar buiten kan forceren. Door de kracht op het gewricht wordt de gewrichtsband beschadigd. Soms treedt alleen een verrekking op, waarbij de band intact blijft of gedeeltelijk scheurt. Soms scheurt de band volledig af, zelfs inclusief een botfragment. Een skiduim zien we ook vaak bij mountainbikers en balsporters, waarbij een bal met hoge snelheid tegen de uitgestrekte duim komt.

Een ontsteking van de peesschede en de twee pezen hierin aan de duimzijde van de pols. Deze pijn ontstaat spontaan. De oorzaak is onbekend. Na inspanning nemen de pijnklachten toe, bijvoorbeeld na extra hard werken in de tuin, langdurig breien of het krampachtig/voorzichtig vasthouden van een baby (veel voorkomend bij jonge moeders) .

Bij polsklachten heeft u pijn bij de handwortelbeentjes aan de rugzijde van de hand, verminderde belastbaarheid, verminderde kracht en de aanwezigheid van een klik bij bewegingen. Ook kun u het idee hebben dat de pols blokkeert.

De klachten kunnen ontstaan door veel verschillende oorzaken. Bijvoorbeeld een eerder ongeval, peesontsteking, slijtage of aangeboren afwijkingen. Het eerste onderzoek geeft vaak al aan in welke richting we de oorzaak moeten zoeken. Met aanvullende onderzoeken komen we ten slotte tot een goede diagnose.

Bij peesletsel kunt u 1 of meer vingers of de pols niet meer buigen of niet meer strekken. Acuut letsel kan veroorzaakt worden door bijvoorbeeld een snijwond met een stuk glas, een (stanley)mes of cirkelzaag. Spontaan peesletsel kan ook pas na lange tijd optreden door chronische ontstekingen rondom de pezen, bijvoorbeeld bij reuma. Maar ook ten gevolge van zwelling en ontsteking na een polsbreuk, zoals bij een spontane strekpeesbreuk van de duim.

Bij een malletvinger is de vinger pijnlijk en gezwollen rondom het eindgewricht. Het eindkootje van de vinger staat gebogen en kan niet actief worden gestrekt. Met behulp van de andere hand is dit wel mogelijk.

Een malletvinger ontstaat doordat u met een gestrekte vinger ergens tegen aan stoot. Bijvoorbeeld bij het opmaken van een bed of wanneer u bij het sporten een bal op uw vinger krijgt. De gespannen strekpees naar het eindkootje scheurt hierdoor af. Na dit letsel functioneert de strekpees niet meer normaal en kan het eindkootje niet meer goed gestrekt worden.

Bij een luxatie PIP-gewricht is de vinger uit de kom. In eerste instantie is de vinger pijnlijk en treedt er zwelling op rondom het gewricht. Soms ziet de vinger er vervormd uit.

De oorzaak van een gewricht uit de kom is meestal een ongeval. Wat minder vaak is er sprake van aangeboren slapte van de gewrichtskapsels, waardoor dit letsel makkelijk optreedt.

Bij de hand komen luxaties het meest voor bij het eerste gewricht van de vinger (dus het eerste gewricht na de knokkel richting de vingertop). Dit gewricht noemen wij het PIP-gewricht. Andere gewrichten die makkelijk kunnen luxeren zijn de knokkels en dan met name bij de duim (zogenaamde skiduim).

Een ganglion is een kleine, stevige zwelling die vaak voorkomt op de bovenkant of onderkant van de pols maar soms ook op de vingers. Het bultje is gevuld met een geleiachtige vloeistof.

Wat de precieze oorzaak is van een ganglion is nog niet duidelijk. Een lokale irritatie lijkt een grote rol te spelen. Bijzonder is ook dat een ganglion vaker voorkomt bij vrouwen dan bij mannen. In ongeveer 70% van de gevallen gaat het om een vrouw.

Een ganglion kan plotseling ontstaan of zich in enkele maanden ontwikkelen. Sommige ganglions verkleinen na een periode van rust en worden weer groter na activiteit. De meeste ganglions verdwijnen binnen twee jaar na het ontstaan.
Als een onderliggende oorzaak wordt vermoed (zoals bijvoorbeeld slijtage) kan er aanvullend onderzoek worden gedaan in de vorm van bijvoorbeeld een röntgenfoto.

Bij dupuytren gaan uw vingers krom staan. Onder de huid voelt u strengen en knobbels. De aandoening begint vaak met een knobbeltje in de handpalm. Later ontstaat meestal een tweede knobbeltje. Na enige tijd worden de knobbels deel van een streng die het strekken van de vinger(s) beperkt. Soms ontstaat de streng in korte tijd, maar het kan het ook jaren duren voor de ziekte verergert. Op den duur kunnen vingers niet meer strekken. Beginnende knobbels kunnen nog wel eens pijnklachten veroorzaken, maar uiteindelijk is de ziekte nooit echt pijnlijk. Helaas wachten patiënten daardoor vaak (te) lang voordat ze bij de huisarts om advies vragen.

Bij het Complex Regionaal Pijn Syndroom (CRPS 1 en 2, vroeger dystrofie) heeft u pijn en de veranderingen in kleur en temperatuur van de huid. Ook is er vaak sprake van zwelling. Andere symptomen kunnen bewegingsbeperkingen zijn, een verandering in het zweetpatroon, verkramping en veranderingen in de huid, haargroei en nagelgroei.

Het complex regionaal pijnsyndroom is een uitermate vervelende en frustrerende complicatie die ontstaat na een letsel of een operatie aan een arm of been. De ernst van het complex regionaal pijnsyndroom staat los van de ernst van het letsel. Zo kan een klein letsel, bijvoorbeeld een val op de hand, een kattenbeet of een kleine operatie al een ernstige vorm van dystrofie geven. Wij proberen bij onze chirurgie zo veel mogelijk een CRPS-1 of -2 te voorkomen.