Diagnose delier met Deltascan
Delier (of delirium) is een symptoom dat veel voorkomt en dat vooral bij patienten op de IC moeilijk vast te stellen kan zijn. Voor het testen op delirium worden vragenlijsten gebruikt die soms onbetrouwbaar af te nemen zijn. En tot frustratie van veel IC-verpleegkundigen zijn de antwoorden soms voor meerdere interpretaties vatbaar. De afgelopen jaren is in Nederland een apparaat ontwikkeld dat delier objectief kan meten.
Kan kwaliteit zorg omhoog met Deltascan?
De belofte is dat met de Deltascan binnen een minuut vastgesteld kan worden of iemand op de IC een delier heeft. Het Deventer Ziekenhuis doet mee aan een onderzoek om te bewijzen of de Deltascan in de praktijk van alledag echt werkt. Nu wordt nog bij een derde van de IC-patiënten een delier gemist.
Internationaal onderzoek
Vorig jaar was het al even landelijke (zorg)nieuws. De Deltascan kwam op de markt als revolutionair diagnose-instrument voor een delier. Met een ‘bandje’ met twee sensoren (één aan de voorzijde en één aan de achterzijde van het hoofd) kan een EEG worden gemaakt waarmee in no-time al dan niet een delier kan worden vastgesteld. Het apparaat geeft een delierscore van één tot vijf. Maar voor grootschalige inzet moest eerst meer onderzoek worden gedaan. De Deltascan wordt nu dus getest in onder meer Deventer, Zwolle, Berlijn, Parijs en België. Het idee is afkomstig van artsen uit het UMC Utrecht.
Effectiviteit testen
‘In een derde van de IC-opnames is er nu een mismatch’, zegt intensivist Huub van den Oever. ‘Of er wordt een delier geconstateerd terwijl dat niet zo is, of het delirium wordt niet onderkend.’ Diagnose is lastig omdat patiënten op een IC vaak slecht aanspreekbaar zijn. De komende negen maanden worden alle patiënten uit de onderzoekspopulatie op de IC nog met een gewone scorecard behandeld, om een nulmeting te doen van de huidige praktijk. Huub: ‘Dus er verandert komende tijd nog niets qua werkzaamheden op de IC.’ Daarna zullen drie maanden lang patiënten –waarvan de aanname is dat die meer dan 24 uur op de IC zullen blijven- alleen nog met de Deltascan worden getest. Huub: ‘Dan zal blijken of de Deltascan daadwerkelijk een effectief diagnose-instrument is.’ Jong en oud zullen getest worden, hoewel delier vaak bij oudere mensen voorkomt.
Kwaliteit van zorg
Mocht de Deltascan effectief zijn, dan betekent dat veel voor de kwaliteit van zorg. Huub: ‘Voor zorgverleners betekent het dat je veel gerichter interventies kunt doen: Bepaalde medicijnen voorschrijven of juist achterwege laten, maar ook algemene maatregelen zoals minder geluid, een klok aan de muur of familie laten inroomen bij een patiënt. Nu worden er vaak –naar achteraf blijkt- te vaak onterechte maatregelen genomen. Heb je een waterdichte diagnose van een delier, kunnen we dus de patiënt veel beter verzorgen.’ Bijvangst is dat er mogelijk ook kosten bespaard kunnen worden door minder medicijngebruik, minder beademing en minder lange opname op de IC. Mocht het apparaat bewezen effectief zijn, dan is het nog niet zeker of ons ziekenhuis daar mee gaat werken. Huub: ‘Die aanschaf is altijd een kosten-baten afweging. Maar ik kan me voorstellen dat deze afweging voor Deltascan positief uit zou pakken. De kwaliteit van zorg kan er echt beter van worden.’ De test met de Deltascan is een mooi voorbeeld van onderzoek in het Deventer Ziekenhuis. Het ziekenhuis is met name sterk in toegepast patiëntenonderzoek.