Babytaal

Een baby luistert wel, maar verstaat geen woorden. Hij reageert op de manier waarop iets gezegd wordt. Zo praten ouders en kind voortdurend met elkaar. Begrip van elkaars signalen, hoe klein ook, versterkt de band tussen ouders en kind. Hoe klein uw baby ook is, hij zal altijd laten merken hoe hij zich voelt. Een belangrijk deel van wat uw baby “vertelt” heeft te maken met het zich wel of niet prettig voelen. Maar babylichaamstaal is méér dan alleen maar slapen en huilen. Het is ook geen eenrichtingsverkeer. Uw baby kan zich, al vanaf de geboorte, met lichaamstaal uiten. Met zijn zintuigen neemt hij waar wat u hem probeert te vertellen. Hij begrijpt u na verloop van tijd steeds beter. Het kost u soms wel wat tijd en moeite om de taal van de ogen, handen en het lichaam van uw baby goed te begrijpen. Maar als u er op gaat letten, ziet u steeds meer. Contact maken met uw baby begint al voordat hij geboren is. De bevalling zorgt voor een grote verandering voor vader, moeder en baby. Alle 3 moeten nog wennen aan de nieuwe situatie. Uw nabijheid, aanraking en zachte lieve woordjes herinneren de baby aan de tijd in de baarmoeder. Aanraken en lichaamscontact zijn belangrijk voor het hechten en het ontwikkelen van uw baby. Als u en uw baby bij elkaar zijn, vindt er altijd communicatie plaats. U kunt het contact verbeteren, door veel met hem/haar te praten. Door kinderen na te doen, leren ouders niet alleen veel over hun kind, maar bouwen ze ook een band op. Daarom drukt de baby zich uit door huilen, lachen, zuigen, spartelen en bewegen van zijn armpjes.

Hoe leert u de lichaamstaal van uw baby kennen?

Als u bij de couveuse komt, slaapt uw baby meestal. De couveuse is toegedekt en uw baby ligt ondergestopt te slapen, als het ware in een nestje. U kunt een gedeelte van de doek optillen, praten tegen uw baby en de deurtjes zachtjes opendoen en uw handen op uw baby leggen, zodat uw baby rustig wakker kan worden.

We proberen de zorg op ieder baby individueel af te stemmen. Als uw baby in de diepe slaap is, laten we het lekker slapen. De verzorging kan dan wat later als uw baby in lichtere slaap is; dan kunnen we het voorzichtig wakker laten worden. De verzorging kan op elk moment van de dag, ook buiten de momenten van het eten om. Zorg on demand noemen we dat. Daarom is het erg belangrijk om te leren kijken naar de lichaamstaal van uw baby, zodat u weet wanneer het in diepe of in lichte slaap is.

Het is belangrijk dat u de tijd neemt om uw baby van dichtbij te bekijken. Uw baby laat namelijk zien hoe hij/zij zich voelt door bijvoorbeeld zijn/haar gedrag en gelaatsuitdrukkingen (mimiek). Zo leert u de lichaamstaal van uw baby kennen en herkennen. U leert wat uw baby aangenaam vindt en wat niet. Vertel de verpleegkundige die voor uw baby zorgt wat u ziet bij uw baby. Wij wisselen hierover graag met u van gedachten. U kunt uw baby helpen op momenten dat hij/zij het moeilijk heeft. Ook kunt u uw baby normale ervaringen op laten doen op momenten dat het daarvoor openstaat. Dit komt de ontwikkeling van uw baby ten goede.

Wat laat een baby zien als het zich lichamelijk comfortabel/goed voelt?

• De handen dicht bij het gezicht of de mond zijn;
• Een knuffel of een vinger vastpakken;
• Mooie roze kleur;
• Rustige ademhaling;
• Rustige en lange (ontspannen) periodes van slaap;
• Het wakker worden verloopt rustig;
• Ligging in rustige, gebogen houding met gebogen beentjes en ontspannen armpjes tegen het lichaam;
• Handjes en voetjes hebben een steunpunt, zoals handje tegen wang, handje bij de mond;
• Geen schrikreactie bij omgevingsgeluid en bij wakker worden rustig de ogen openen en toenemende oplettendheid;
• De voeten tegen elkaar aan houden;
• Steun zoeken en dit kan krijgen;
• Een lach op mijn gezicht of een ontspannen gezicht;
• Echt kijken naar mijn ouders/verzorgers;
• Rustig liggen zuigen op een fopspeen.

Hoe laat een baby zien dat hij/zij openstaat voor contact?

Als een baby wakker en rustig is en een ontspannen gezicht heeft. Armpjes en beentjes liggen gebogen en in een ontspannen houding. Ook de ademhaling is rustig en de baby heeft een mooie kleur. De baby zoekt ook oogcontact. Dit is een goed moment om er tegen te praten en contact te maken.

Hoe maakt een baby contact?

• De baby kijkt, ook al is het maar heel kort;
• De baby is duidelijk alert met heldere ogen en een levendige gelaatsuitdrukking;
• De baby glimlacht;
• De baby maakt geluidjes;
• De baby opent het handje of grijpt een vinger.

Hoe laat een baby zien dat contact maken teveel voor hem wordt?

• Het gezichtje is minder ontspannen;
• Wenkbrauwen zijn gefronst;
• Oogjes vallen dicht;
• De baby dreigt in slaap te vallen;
• Het hoofdje wordt afgewend.

Dit is een goed moment om uw baby te helpen in slaap te vallen door de couveuse weer af te dekken. Uw baby valt gemakkelijker in slaap als u uw handen op uw baby legt. Haal uw handen voorzichtig weg als de baby rustig is/slaapt zodat de baby niet schrikt.

Hoe kan een baby laten zien dat het zich niet comfortabel voelt?

• Geen mooie roze kleur;
• Meer ademhalingspauzes en onregelmatige ademhaling;
• Onrustig zijn;
• Gespannen houding; rug naar achteren buigen;
• Strekken met armen en of benen/ in de lucht steken;
• Schrikbewegingen, zoals schrikreactie op fel licht of geluid;
• Spreiden van vingers en tenen;
• Teruggeven van voeding;
• Afwenden;
• Niet reageren op hulp of contact;
• Huilen of jammeren;
• Geeuwen;
• Wenkbrauwen fronsen;
• Ogen wegdraaien.

Hoe kunt u een baby dan helpen?

De baby is nog erg klein en kan soms overstuur raken van de dingen die rond hem gebeuren. Licht, geluid en ook handelingen die nodig zijn, zijn voor de baby extra prikkels waar hij moet leren mee om te gaan. De baby vindt het fijn als:

• u zachtjes praat;
• u geen voorwerpen op de couveuse legt;
• u de couveuse zachtjes opendoet;
• de oogjes van de baby beschermd worden tegen fel licht;
• hij soms helemaal in het donker ligt.

Als u bij uw kindje komt is de verleiding groot om hem/haar wakker te maken, te strelen of lekker tegen te gaan praten. Juist slapen helpt de baby te groeien en te ontwikkelen. Een baby vindt het fijn om aangeraakt te worden door zijn ouders. Dat kan zonder hem wakker te maken. Dit kan door je handen zachtjes op zijn hoofd en/of de buik van de baby te leggen. Een baby voelt zich dan veilig en weet dat u er bent.

Aanraken

Aanraken zonder de baby wakker te maken is een vorm van “moederen” die heel natuurlijk is. Elke aanraking is niet hetzelfde en heeft niet dezelfde betekenis.
Soms is het verschil voor de baby goed te voelen, maar op een ander moment kan een bepaalde aanraking verwarrend zijn. Het kan bijvoorbeeld zijn dat de baby aangeraakt wordt door iemand van wie hij het niet verwacht of op een moment dat hij het niet verwacht.

​Wat je baby kan vertellen​

Ik vindt het heel prettig dat mijn handen altijd bij mijn gezicht kunnen zijn, ook wil ik graag mijn armen en benen gebogen houden. Als ik hierbij nog in een ' nestje' mag liggen, dan voel ik me nog meer op mijn gemak en geborgen. Een knuffel en/of een doekje met de geur van mama of papa vind ik ook heel fijn.

Maak je mij wakker, doe het dan zachtjes. Praat zachtjes, zodat ik weet dat je er bent. Je kunt je handen rondom me houden en me misschien vertellen wat er gaat gebeuren. Dan schrik ik niet zo snel. Als je merkt dat ik te moe of overstuur, help me dan om een houding te vinden waarin ik weer rustig kan worden.

Het liefst lig ik met mijn blote lijf op de blote huid van papa of mama. Buidelen of kangoeroeën noemen ze dat.

Dit zijn maar enkele van de dingen die ik jullie kan vertellen over mijn houding en gedrag. Als jullie de tijd nemen om goed naar me te kijken en luisteren, komen jullie nog veel meer te weten over mij. Zo kennen jullie me als de beste als ik straks mee naar huis mag.