Zwelling hals
Een zwelling in de hals kan diverse oorzaken hebben. De behandeling hangt af van de aard en oorzaak van de zwelling. Bij een zwelling in de hals voert de KNO-arts een uitgebreid onderzoek van het hoofd-halsgebied uit.
Afdeling(en)
Oorzaken
Er zijn veel verschillende oorzaken die een zwelling in de hals kunnen veroorzaken. Er zijn drie grote groepen te onderscheiden:
Infectie
Bij een infectie gaat de zwelling vaak uit van de lymfeklieren in de hals die betrokken zijn bij het bestrijden van de ontsteking. Dit gaat dan meestal om een ontsteking in het keel-, neus-of oorgebied, bijvoorbeeld een keelontsteking. Structuren gelegen in de halsregio kunnen ook zelf ontstoken raken en daardoor een zwelling veroorzaken.
Aangeboren afwijking
Een oorzaak kan ook een aangeboren afwijking zijn, zoals een mediane halscyste. Mediane halscyste wil zeggen; een holte met vocht (cyste) in het midden (mediaan) van de hals. Door een infectie of bloeding in deze cyste kan deze zwelling snel groter worden.
Goedaardig en kwaadaardige tumoren
De derde hoofdgroep van zwellingen in de hals bestaat uit tumoren. Dit kan gaan om goedaardige of kwaadaardige tumoren. Een kwaadaardige tumor presenteert zich meestal als een langzaam groeiende zwelling. Het kan gaan om een primaire tumor uitgaande van een structuur in de hals zoals de speekselklier, schildklier of ontstaan in de lymfeklier zelf (lymfoom). Soms betreft het gezwel een uitzaaiing van een tumor elders. In de hals is het dan meestal een lymfeklieruitzaaiing van primaire kanker in het hoofdhalsgebied.
Wat te doen bij een zwelling van de hals?
Onder de 40 jaar is de meest voorkomende oorzaak van een zwelling in de hals een ontsteking. Deze zwelling verdwijnt vaak vanzelf. Indien een zwelling langer dan 4 weken bestaat of als de zwelling groeit dan is het raadzaam om uw huisarts te bezoeken. De huisarts besluit of verder onderzoek via de KNO-arts nodig is.
Boven de 40 jaar is de kans dat een zwelling in de hals berust op een kwaadaardigheid groter. Zeker als risicofactoren voor het ontwikkelen van hoofdhals kanker zoals roken en overmatig alcoholgebruik aanwezig zijn, is een spoedig onderzoek van de zwelling in de hals gewenst. Andere alarmsymptomen zijn: nachtzweten, gewichtsverlies, heesheidsklachten of slikklachten.
Waarom naar de KNO-arts bij een zwelling in de hals?
De hals hoort bij het specialisme keel-neus-oorheelkunde en heelkunde van het hoofd-halsgebied. De KNO-arts is goed bekend met de anatomie van het hoofd-hals gebied en kan het gehele gebied zowel uitwendig als inwendig (keel en strottenhoofd) met een scopie goed in beeld brengen. Dit is van groot belang om een kwaadaardige tumor uit te kunnen sluiten.
Waaruit bestaat het onderzoek?
Het onderzoek begint eerst met het zorgvuldig uitvragen van de klachten. Dit wordt gevolgd door een uitgebreide inspectie van het KNO-gebied. Hierbij zal naast onderzoek van de mondholte en neus ook onderzoek dieper in de keel en van het strottenhoofd plaatsvinden. Dit gebeurt met behulp van een laryngoscoop.
Afhankelijk van de aard en plaats van de zwelling volgt beeldvorming middels een echo. Tijdens dit onderzoek kan met behulp van geluidecho’s een indruk worden gekregen van de aard van de zwelling in de hals. Relaties met omgevende organen kunnen goed worden gezien waardoor vaak al duidelijk wordt van welke structuur de zwelling uitgaat
Dit onderzoek kan worden aangevuld met een punctie (cytologische punctie) . Dit wil zeggen dat met een zeer dunne naald de zwelling kan worden aangeprikt om cellen te verkrijgen voor microscopisch onderzoek. Dit onderzoek kan meer richting geven over de aard van de zwelling. De uitslag zal nadien door de KNO-arts met u worden besproken waarna een eventuele behandeling kan worden gestart.