Spataderen
Spataderen zijn kronkelende bloedvaten die blauwpaars door de huid schijnen. Het kunnen hele kleine bloedvaatjes zijn of grotere opgezwollen vaten die als knobbels zichtbaar zijn.
Spataderen zitten meestal in de benen. Eén op de vier mensen heeft spataderen; vrouwen wat vaker dan mannen. De medische naam voor spataderen is 'varices'.
Afdeling(en)
Onderzoek en diagnose
Het hart pompt bloed via de slagaderen naar alle delen van uw lichaam. Via de aderen stroomt het bloed dan weer terug naar het hart. Als u de kuitspieren aanspant, worden de aderen in uw kuiten samengedrukt. Omdat er in die aderen van uw benen klepjes zitten, kan het bloed niet naar beneden stromen, maar wordt het omhoog geperst.
Ontstaan
Soms stroomt het bloed uit uw benen niet goed naar uw hart terug. Er ontstaat dan stuwing en de druk in de aderen wordt hoger. Hierdoor wordt het vat wijder en de kleppen in die aderen sluiten dan niet goed meer. Slecht werkende kleppen zorgen er ook weer voor dat het bloed niet goed meer naar boven stroomt. Dat geeft weer meer stuwing en de aderen zetten hierdoor verder uit. Zo ontstaan geleidelijk spataderen.
Met de leeftijd neemt de kans toe dat u spataderen krijgt. Sommige mensen hebben aanleg voor spataderen. Spataderen lijken vaker voor te komen bij lange mensen en vrouwen met overgewicht. Tijdens een zwangerschap zorgen hormonen ervoor dat de wand van de aderen in uw benen slapper wordt waardoor spataderen kunnen ontstaan of toenemen. Als u voor uw werk elke dag lang moet staan, is de kans op spataderen groter.
Klachten
Spataderen geven in het begin vaak nog geen klachten. Wel kunnen ze de benen ontsieren en dat wordt vaak als storend ervaren. Nemen de spataderen in ‘zwaarte’ of aantal toe, dan kunnen er wel klachten ontstaan. Denk dan aan:
- Jeuk;
- Pijn of een onrustig en vermoeid gevoel in het been;
- Krampen die in de loop van de dag erger worden;
- ’s Nachts onrustige benen, iets wat minder wordt bij het opstaan en lopen;
- Huiduitslag;
- Verkleuring (bruine vlekken);
- Aderontsteking of een spataderbloeding;
- In het ergste geval ontstaat er een 'open been'. Dit is een huidzweer die niet wil genezen.
Onderzoeken
Voor onderzoek van spataderen kunt u terecht bij de gespecialiseerde spataderpoli. Bij patiënten met spataderen is een duplex-echografie mogelijk.
Behandelplan
Bij de spataderpoli bepaalt u samen met de arts een geschikt behandelplan. Er zijn meerdere behandelingen mogelijk tegen spataderen. Of uw behandeling wordt vergoed door de zorgverzekeraar hangt af van de ernst van de spataderen. Daarom is het goed om bij uw verzekeraar te informeren naar de vergoedingen.
Behandelmogelijkheden
Spataderen voorkomen
Bij (beginnende) spataderen kunt u zelf nog veel doen om te voorkomen dat de situatie verergert.
Tips
Bij beginnende spataderen helpen de volgende tips om verergering te voorkomen:
- Wanneer u te zwaar bent: afvallen (zo nodig met hulp van de diëtist)
- Langdurig staan vermijden (af en toe zitten, stukje lopen)
- Overdag steunkousen dragen
- Veel bewegen (fietsen, wandelen, zwemmen).
Verergeren de spataderen? Dan moet een behandeling worden overwogen om ergere klachten te voorkomen. In het Deventer Ziekenhuis kunt u terecht voor vrijwel alle gangbare behandeling die ervoor zorgen dat u snel van u spataderen af bent.