1 op 5 patiënten heeft baat bij een immunotherapie

Met immunotherapie gaat het eigen lichaam (in plaats van door bestraling, een chirurgische ingreep of chemotherapie) het gevecht aan met agressieve tumoren. Het lichaam herkent soms bepaalde tumorcellen niet, waardoor het immuunsysteem niet reageert en cellen kunnen gaan woekeren. Immunotherapie zorgt ervoor dat het lichaam die vijandige cellen wel herkent, en het lichaam gaat vervolgens zelf deze cellen opruimen.

Het Deventer Ziekenhuis is door de Nederlandse Vereniging van Artsen voor Longziekten en Tuberculose officieel benoemd tot centrum dat longkankerpatiënten met immunotherapie mag behandelen. Veelbelovend. Levensverlengend.

Met immunotherapie gaat het eigen lichaam (in plaats van door bestraling, een chirurgische ingreep of chemotherapie) het gevecht aan met agressieve tumoren. Het lichaam herkent soms bepaalde tumorcellen niet, waardoor het immuunsysteem niet reageert en cellen kunnen gaan woekeren. Immunotherapie zorgt ervoor dat het lichaam die vijandige cellen wel herkent, en het lichaam gaat vervolgens zelf deze cellen opruimen.

Vlucht

Ook op andere terreinen dan longkanker wordt in het Deventer Ziekenhuis gewerkt met immunotherapie, onder meer bij een niercelcarcinoom. De relatief nieuwe therapie neemt wereldwijd een grote vlucht. Longarts Suzy Samii van het Deventer Ziekenhuis, samen met longarts Robbert van Heemst initiator achter deze nieuwe behandelmodaliteit in ons ziekenhuis: ‘De ontwikkelingen in kankerbestrijding gaan normaliter erg langzaam. Daar gaan vaak jaren of tientallen jaren van onderzoek over heen. De ontwikkelingen rond immunotherapie gaan echter razendsnel. In 2012 waren er de eerste wetenschappelijke artikelen, in 2015 is de behandeling ingevoerd en sinds 2017 passen we het hier in het Deventer Ziekenhuis al toe. We zijn één van de geselecteerde behandelcentra in Nederland.’ Om de snelheid van ontwikkelingen te duiden… Tot voor kort werd immunotherapie toegepast nadat eerst een chemokuur was gegeven. Samii: ‘We staan nu al aan de vooravond dat immunotherapie ook direct mag worden toegediend, zonder voorafgaande chemotherapie . De bijwerkingen van immunotherapie zijn in grote lijnen minder dan bij een chemokuur. Bijwerkingen komen ook minder voor, maar als ze voorkomen, kunnen ze levensbedreigend zijn. Goede begeleiding is dus enorm belangrijk.’ Het medicijn dat gebruikt wordt bij de immunotherapie wordt via een infuus toegediend.

Geen holy grail

Samii ziet grote kansen voor immunotherapie, maar geeft ook aan dat de behandeling geen holy grail is. ‘We weten niet wanneer immunotherapie aanslaat bij mensen; voor wie het werkt en voor wie niet? Daar moeten we nog veel meer onderzoek naar doen. We hebben nu alleen indicaties van bepaalde typen patiënten bij wie het lijkt te werken.’ Immunotherapie wordt toegepast bij zogenaamde stadium vier longkankerpatiënten. De ergste vorm van uitgezaaide longkanker. Voor stadium 1,2 en 3 komen andere behandelmethoden eerder in aanmerking.

Bijzonder resultaat

Ongeveer één op de vijf patiënten heeft baat bij een immunotherapiebehandeling. Waar bij veel stadium vier longkankerpatiënten in maanden van overleven wordt gedacht, is met immunotherapie een veel langere verlenging van leven realiseerbaar. In haar praktijk heeft Suzy Samii bij een aantal stadium vier patiënt al goede verbeteringen gezien. ‘Dan heb je het al over meer dan levensverlengend. De tumoren zijn bij deze patiënt onvoorstelbaar veel kleiner geworden. In plaats van maanden praten we hier al over jaren.’ Maar het is echt per individu verschillend, waarschuwt Samii nogmaals voor te veel optimisme. ‘Niet iedereen komt ervoor in aanmerking. Bij iemand met reuma of psoriasis bijvoorbeeld, kan zo’n aandoening zelfs verergeren als gevolg van immunotherapie.’ Toch zijn de perspectieven van de immunotherapie goed, besluit Samii.