Noviteit voor Nederland: lidocaïne-behandeling nu ook thuis

Lidocaïne is een pijnbestrijdingsmiddel voor mensen met chronische zenuwpijn. Patiënten die dit middel krijgen, moesten tot voor kort opgenomen worden in het ziekenhuis. In 24 uur wordt de vloeistof via de bloedbanen ingebracht. De behandeling moet - variërend per patiënt - tussen de zes en twaalf weken worden herhaald. ‘Maar de patiënt moest dus altijd een nacht hier blijven’, schetst verpleegkundig specialist pijngeneeskunde Aline Beernink. In het Deventer Ziekenhuis werden tot voor kort twee patiënten per dag op deze manier opgenomen en behandeld. Zo’n 500 behandelingen per jaar dus. Aline werd in het kader van een afstudeeropdracht in 2018 gevraagd te onderzoeken of de lidocaïnebehandeling ook niet thuis kan.

Juiste zorg op de juiste plek

Een afstudeeropdracht werd uiteindelijk een complex project van bijna drie jaar. Aline: ‘Het was best een lang en lastig traject omdat je met veel partijen te maken hebt. Zowel interne als externe partijen. Denk aan het pijncentrum, transferbureau, thuiszorgaanbieders en apothekers. Allerlei protocollen moesten worden ontworpen en werden tijdens de pilot steeds aangepast. Maar de uitkomst is uiteindelijk prachtig: thuis toedienen van lidocaïne blijkt honderd procent veilig te kunnen. Dat past natuurlijk prachtig in de ambitie van de Juiste Zorg op de Juiste Plek.’

Thuiszorg

Het is nu zo geregeld dat de apotheek lidocaïne aanlevert bij de patiënt en de thuiszorg prikt de patiënt thuis aan. De patiënt heeft geen infuuspaal zoals in het ziekenhuis maar draagt het infuus als een soort schoudertas mee. Aline: ‘Je kunt er prima mee boodschappen doen of mee naar je werk. Je mag alleen niet autorijden en je moet bijvoorbeeld niet fanatiek in de tuin gaan werken.’ Mocht er iets misgaan, het infuus schiet los bijvoorbeeld, is thuiszorg altijd beschikbaar om het probleem te verhelpen. De doorlooptijd van het infuus is nog altijd 24 uur, maar de patiënt slaapt dus gewoon in zijn/haar eigen bed en niet in het ziekenhuis. Uit vrijwel alle reacties blijkt dat de patiënt dit zo veel prettiger vindt.’ Alleen bij een eerste behandeling moet de patiënt nog naar het ziekenhuis om te kijken of er geen allergische reactie optreedt.

Corona

In maart brak corona in volle hevigheid uit in Nederland. In veel ziekenhuizen is onder andere de lidocaïne behandeling op pijncentra stilgelegd omdat bedden vrijgehouden moesten worden voor coronapatiënten. Aline: ‘Voor ons was corona het moment om juist die patiënten thuis te gaan behandelen, om de benodigde zorg toch door te laten gaan. Dat heeft het proces met alle ketenpartners in een stroomversnelling gebracht. Corona heeft ons geholpen om het proces ontzettend snel uit te rollen. Waar de deur misschien anders op een kier had gestaan, stond-ie nu wagenwijd open.’ Inmiddels worden bijna alle patiënten van de Deventer pijnpoli voor lidocaïne, nu thuis door thuiszorgorganisaties behandeld. Naar volle tevredenheid.